Kiến trúc sư Ngô Viết Nam Sơn - Hình ảnh: N.V.N.
Tuổi Trẻ trò chuyện với kiến trúc sư NGÔ VIẾT NAM SƠN nhân cuốn sđộc ách đầu tay của ông vừa trình làng: Nhận diện thị trấn Việt Nam hiện đại.
* Sau Lúc nhận gicửa quan thưởng Khôi nguyên La Mã năm 1955, kiến trúc sư Ngô Viết Thụ, tức phụ thân của ông, được chính quyền miền Nam trcửa quan thảm đỏ mời về làm quy hoạch. Ông có sự liên tưởng nào giữa cuộc trở về của Ngô Viết Thụ lúc đó với cuộc trở về của Ngô Viết Nam Sơn sau Lúc nhận bằng tiến sĩ quy hoạch kiến trúc tại Mỹ, làm tư vấn xây dừng và quy hoạch ở những hiểm thành phố tại Mỹ, Thượng Hquan ải... ko?
- Đây là một thắc mắc thú vị, trước đó tôi chưa từng liên tưởng tới điều này. Về mặt bối cảnh, cuối thập niên 1950, non sông còn chiến tranh và bị chia cắt, cả nhì miền chưa xây dựng được nhiều, trong Lúc đó cả châu Âu vẫn đang là một đại công trường xây dựng lại Tính từ lúc sau Chiến tranh trái đất thứ nhì.
Còn tôi sau lúc tốt nghiệp tiến sĩ và thao tác một thời hạn tại nhiều nước ở Bắc Mỹ và châu Á thì việc trở về vào đầu thập niên 2010 là một lựa lựa chọn khá thuận tiện.
Bởi đấy là thời kỳ cả châu Á, ko giống hiểm biệt là Việt Nam và Trung Quốc, đang là trung tâm của những hiểm hoạt động xây dựng và trở thành tân tiến thị trấn trên trái đất.
Về mặt sự nghiệp, đối với thân phụ tôi, ông rất bận rộn trong tư vấn xây dừng những dự án và công trình nên hiếm Lúc viết về những vấn đề quy hoạch kiến trúc và cũng chưa lúc nào giảng dạy tại ĐH.
Còn tôi dù thời kỳ thân từ trước tới giờ tập trung công việc tư vấn xây dừng quy hoạch kiến trúc nhiều hơn và cũng đã đạt một số thành tựu, nhưng hoàn cảnh Lúcến tôi dần dần buộc phquan ải kiêm nhiệm thêm vai trò "chưng hiểm sĩ thành phố" miễn phí (tên gọi thân tình của một số nhà báo Lúc họ phư vấn tôi).
Tôi vẫn dành thời hạn khá nhiều cho việc viết báo, vấn đáp plỗi vấn, phát biểu tại chung bạo hội nghị quốc gia và quốc tế và giảng dạy tại chung bạo ĐH trong nước và nước ngoài.
* Ông thường có những phản biện chuyên môn thẳng thắn về cvô lương bất ổn trong những quy hoạch mới gần đây ở cvô lương địa phương. Được biết có trường hợp ở một tỉnh nọ, nhà chức trvô lươngh đã gọi điện đặt thẳng vấn đề nếu ông chịu đựng lạng lẽ trước một bạn dạng quy hoạch đầy bất cập mà người ta sắp công bố thì họ sẽ dành cho ông được ưu tiên trong một dự án lớn khvô lương của cùng địa phương. Ông nghĩ gì về những "thương lượng" như vậy?
- Khi đã lựa chọn nguyên tắc khoa học, khhiểm sâuh quan và bất vụ lợi trong những ý kiến cố vấn của mình, chúng ta phcửa quan sẵn sàng chấp thuận "thiệt hại" Khi ko thể "thương lượng" trái với nguyên tắc đó.
Tuy vậy, tôi luôn sẵn sàng đón nhận những hội thoại cởi mở thân thiện để giúp mọi người hiểu nhau và cùng chung tay với nhau. Đa số những độc bất cập xảy ra là do công việc độc quản trị thành phố chưa được tốt, nhưng cũng có lúc do cả lãnh đạo địa phương lẫn nhà đầu tư đều chưa được tư vấn tốt.
Trong mọi trường hợp, xoành xoạch có giquan ải pháp hiệu suất cao để nhà đầu tư vừa thu được lợi ích vừa thể hiện được trác độch nhiệm xã hội của mình, giúp đồng đội người dân khu vực xung quanh cùng chung hưởng thành tựu theo hướng "win - win".
Cuốn shung bạoh Nhận diện thị trấn Việt Nam hiện đại của kiến trúc sư Ngô Viết Nam Sơn
* Từng làm nghề quy hoạch ở những thành phố trở thành tân tiến (như San Francisco) cho tới những thành phố mới hoàn toàn (phố Đông Thượng Hquan ải), từng thăm dò những quy mô thành phố lâu đời ở châu Âu và lúc này lại đang tư vấn quy hoạch cho một số thành phố Việt Nam, ông thấy cái khó và cái dễ dàng đối với một nhà quy hoạch trong việc vận dụng những điển cứu thành phố trên trái đất cho thành phố Việt Nam là gì?
- Cái dễ dàng là chúng ta có thể tận dụng lợi thế của người đi sau, vì vì phần nhiều những vấn đề thị trấn giận dữ lúc này tại Việt Nam thường đã từng được gicửa quan quyết tốt ở thị trấn nào đó trên trái đất, chúng ta có thể tìm hiểu và phân tích lựa chọn lựa lại những gicửa quan pháp thích hợp cho mình.
Cái khó là trái với điều người ta lầm tưởng, sẽ ko thể có quy mô kiểu mẫu nào có thể ứng dụng cho mọi thành phố Việt Nam, sẽ ko có một liều thuốc trị bá bệnh chung cho mọi thành phố do vì mỗi thành phố đều có đặc trưng riêng về điều kiện tự nhiên, giang sơn loài người và ý định đặc thù riêng về mặt bảo tồn, chỉnh trang và trở thành tân tiến.
Do đó quy hoạch luôn cần dựa trên cơ sở phân tích khoa học, mang ra gicửa ải pháp riêng thích hợp với từng địa phương.
Do chưa hiểu được điều đó nên mới có chuyện xây dựng thị trấn cao nguyên Đà Lạt dày đặc bê tông hóa như TP.HCM, chia cắt thị trấn ven đại dương Phú Quốc theo hình thức phân lô nhà phố ở vùng đồng bằng, hoặc tham vọng xây dựng nhà cao tầng cao nhất Đông Nam Á trong vùng di sản tự nhiên trái đất Vịnh Hạ Long...
* Vậy trước "đề bài" quy hoạch một thị trấn lúc này, cần đặt yếu tố nào làm trung tâm?
- Tôi cho rằng một thời kỳ quy hoạch cần phục vụ cvô lương ý định và lợi ích chính đáng và rất riêng của mọi từng lớp dân cư, từ giàu tới nghtrầno, từ già tới trẻ, từ nhà đầu tư và doanh nghiệp cho tới những tiểu thương kinh doanh nhỏ, từ dân địa phương cho tới dân nhập cư... trong một tổng thể hài hòa với nhau và cung ứng nhiều thời cơ trở thành tân tiến cho toàn bộ mọi người.
Trong mọi quyết định quan yếu của một địa phương, lẽ ra những hiểm nhà quản trị thành phố cần tâm niệm phcửa quan luôn đặt lợi ích của đại phần nhiều người dân đơn thuần lên trên hết vì vì họ đại diện cho số đông cần duy trì quyền lợi nhất.
Nhưng trái lại, điều đó thường ko được quyên tâm như quyên tâm tới nhà đầu tư và doanh nghiệp có quyền lực và có năng lực tài chính.
* Gần đây ko riêng gì Việt Nam, tin tức về những tổn thương của thị trấn ở khắp nơi trên trái đất do chuyển đổi khí hậu, dịch bệnh... ngày càng tăng. Với chung bạo thị trấn Việt Nam nói chung, cần một planer nào để hướng tới thị trấn vững bền và đáng sống?
- Đất việt nam đã trquan ải qua nhiều trận chiến tranh và một thời hạn suy thoái kinh tế kéo dài, do đó người dân đang có Xu thế sẵn sàng hy sinh mọi thứ để đạt lợi ích kinh tế. Chúng ta cần sớm chỉnh đốn lại việc này, để trở thành tân tiến vững bền hơn, đừng để lòng tham Lúcến chúng ta phquan ải trả trị giá đắt trong tương lai.
Không phcửa ải tự nhiên mà những khu vực trở thành tân tiến thành phố nóng nhất lúc này cũng song song là những khu vực có rủi ro cao nhất về ngập lụt, kẹt xe, ô nhiễm môi trường, đời sống ngày càng ngột ngạt hơn.
Chiến lược phổ quát quan yếu nhất cho toàn bộ chung bạo thành phố Việt Nam gồm nhị điểm chính. Thứ nhất là phcửa ải quản trị được quá trình trở thành tân tiến trong tương quan hài hòa việc knhị thhung bạo chung bạo điểm mạnh và chung bạo thời cơ mới với việc ứng phó trước chung bạo điểm yếu và chung bạo rủi ro phát sinh trong thời hạn đó.
Đừng quá phấn khích với những dự án tỉ đô hào nhoáng mà coi nhẹ việc tiến công trị giá và xvô lương định trvô lươngh nhiệm xử lý thích hợp đối với cvô lương tvô lương động tiêu cực về mặt kinh tế, văn hóa, xã hội, môi trường... mà dự án có thể gây ra.
Thứ nhị, cần sẵn sàng tốt những độc kịch bạn dạng ứng phó với những tác độc động có thể xảy ra do tác động của chuyển đổi khí hậu, nước hồ dâng, thiên tai, dịch bệnh, chiến tranh... để chúng ta luôn nắm quyền chủ động trước mọi trường hợp.
Frank Lloyd Wright - Kiến trúc sư vĩ đại người Mỹ
Cesar Pelli - Kiến trúc sư người Argentina
Phùng Phong. Kiến trúc sư người Việt Nam